01 Şubat 2013

Prof. Thomas E. Starzl ve Ömür Boyu Öğrencisi

  Ülkenin en uç ilinin, dağlar başındaki, tepeler ardındaki bir köyünde, gündüzleri ailenin yemek tenceresinin kaynatıldığı ocakta, gece odun alevinin ışığı altında ders çalışan ilkokul öğrencisi de kendiydi...   Çağının en ileri yöntemini kullanarak, lazer ışığıyla hastasını ameliyat eden kişi de kendiydi. Colorado Üniversitesi öğretim üyesi ve araştırmacı cerrah Prof. Thomas Starzl’ın 1967 yılında dünyada ilk başarılı karaciğer naklini gerçekleştirdiğini öğrenince, konuya büyük ilgi duyan tıp fakültesi öğrencisi de kendiydi... Dönemin bu büyük olayının öyküsünün yer aldığı Amerika’nın en büyük dergisi Life’ın kapağında, Prof. Starzl’ın ameliyat masası başında çekilen fotoğrafını görünce “Ben Amerika’ya gidip, bu adamla yüzyüze görüşeceğim” diyen de kendiydi. Amerika’da üniversitede, Prof. Starzl’ın en başarılı öğrencisi de kendiydi... Türkiye’de kendi kurduğu üniversitede, Prof. Starzl’ın ömür boyu öğrencisi olmayı sürdüren de kendiydi. Ve 3 Kasım 1975’de, Türkiye’de ilk kez canlı dönerden böbrek nakli ameliyatı yaptığında, öğretmenine ev ödevini veren bir öğrenci saygısıyla kendisine teşekkürleriyle birlikte bu haberi ilk duyurduğu kişi de, hocası Prof. Starzl’dı, kendisinden ilk kutlama mesajı aldığı kişi de hocası Prof. Starzl’dı. Tüm ısrarlarına karşın Amerika’da kendi yanında kalmayı kabul etmeyip, kesin bir kararlılıkla ülkesine dönen Türkiye’deki “başarılı öğrenci”si, dünyanın öteki yarısından “ev ödevleri” göndermeyi düzenli olarak sürdürüyordu. Ne denli mutlu bir “hoca”ydı Prof. Starzl. Öğrencisinin Türkiye’deki başarıları, onun Amerika’daki başarılarına ek başarılar katıyordu. Türkiye’deki onun “yaşam boyu öğrencisi”, 1975 yılındaki ilk “canlı donörden böbrek nakli” ameliyatından üç yıl sonra, 10 Ekim 1978’de Türkiye’de bu kez ilk, “kadavradan böbrek nakli” ameliyatı gerçekleştiriyor, iki yıl sonra, 8 Aralık 1988 tarihinde de “hocası”na, bir sürpriz armağan sunuyordu: Türkiye’deki öğrencisinin sürprizi, “Türkiye’de kadavradan ilk başarılı karaciğer naklini” gerçekleştirdiği müjdesiydi. Bu müjdeyi iki yıl sonra, 15 Mart 1990 tarihinde, öğrencisinin yeni bir müjdesi izliyordu: “Sayın Hocam bugün, Türkiye’de bir ilk olan, çocuklarda canlıdan kısmi karaciğer naklini gerçekleştirdik.” Aradan bir ay, bir hafta geçtikten sonra Prof. Thomas Starzl, Türkiye’deki başarılı öğrencisinden bu kez, önceki ev ödevlerini de geçen “harikalar harikası” yepyeni bir ev ödevi alıyordu: “Bugün, 24 Nisan 1990. Dünyada bir ilk olan, erişkinde canlıdan kısmi karaciğer naklini” gerçekleştirdik.” Ömür boyu öğrencisi, kendinden bir adım daha ileri gitmiş, yalnızca Türkiye’de değil, dünyada ilk kez, ‘erişkinlerde canlıdan kısmi karaciğer nakli’  gerçekleştirmişti.” İki yıl bir ay sonra ise, 16 Mayıs 1992 tarihinde, bu “harikalar harikası ev ödevi”nin de harikası yeni bir ev ödevi geliyordu Türkiye’den: Prof. Thomas Starzl’ın ömür boyu öğrencisi bu kez, “dünyada ilk olarak, aynı canlı donörden kısmi karaciğer ve böbrek nakli” ameliyatı gerçekleştirmişti.   * * * Dünyada ilk karaciğer naklini gerçekleştiren 87 yaşındaki dünyaca ünlü cerrah Prof. Dr. Thomas Starzl ile, kendinden 20 yaş küçük öğrencisi dünyaca ünlü cerrah Prof. Dr. Mehmet Haberal, aralarındaki “hoca-öğrenci” ilişkisini, kırk yılı aşkın süre bugün de, “bilgi alışverişi” yanısıra, “sevgi, saygı ve vefa duyguları”nın en üst düzeydeki yörüngesinde sürmektedirler. Şimdi bu konudaki iki kısa haberimizi bildirelim: “Prof. Mehmet Haberal’ın, 8 Aralık 1988 tarihinde Türkiye’de ve Orta Doğu’da gerçekleştirdiği Başarılı İlk Karaciğer Nakli’nin 25’inci Yıldönümü nedeniyle,   Türkiye Organ Nakli Derneği Başkanı Prof. Mehmet Haberal tarafından 4-6  Aralık 2013 tarihinde Ankara’da, ”, dünyada karaciğer naklini  ilk gerçekleştiren Prof. E. Starzl onuruna bir bilimsel kongre düzenlenmiştir.” İkinci haberimiz, Prof. Thomas E. Starzl’ın mektubudur: “Sevgili Mehmet” diyerek başladığı mektubunu Prof. Starzl, “Türkiye’de başarılı ilk karaciğer naklinin Gümüş Yıldönümü Kongresi’nin kendi onuruna düzenlenmiş olmasından heyecan duyduğunu” belirterek sürdürmekte ve şöyle bitirmektedir: “Büyük üniversitende ve ilerlemesi için çok uğraş verdiğin ve çok sevdiğin ülkendeki karmaşık durum her ne olursa olsun, bu konuda hepimizin birlikte elbette senin yanındayız. Senin tek ve her zaman en büyük dostun ve hayranın, Derin Saygılarımla, Tom Starzl.”   * * *   Şimdi de, küçük gibi görünse de, aslında çok büyük bir ricam var sizden: “Prof. Dr. Mehmet Haberal’ın Silivri Mahkemesi’nde yaptığı ve bu bültende yayımladığımız konuşmasını hemen şimdi okumayın. Bekleyin, hiç olmazsa birkaç saat sonra okuyun. Bir insan yaşamı sınırları içine kolay kolay sığdırılamayacak çalışmaların ve bir insan yaşamı sınırları içinde kolay kolay sağlanamayacak başarıların sahibinin, hem de ne koşullarda nerelere ve nasıl sığdırılmaya çalışıldığını ne kadar geç öğrenseniz, o kadar iyidir.

Etiketler:Colorado Üniversitesi, Mehmet Haberal, mete akyol, Organ Nakli Derneği, Prof. Thomas Starzl